Το καλοκαίρι προσφέρεται για να δώσουμε στα παιδιά την ευκαιρία να έρθουν σ’επαφή με το σώμα, τις αισθήσεις, την κίνηση, την κοινωνικότητα, τη σύσφιξη των οικογενειακών σχέσεων.
Δεδομένου ότι η οικογένεια στις καλοκαιρινές διακοπές μπορεί να βρίσκεται για πολλές ώρες μαζί, θεωρούμε ότι είναι πιο εύκολο να δώσουμε στα παιδιά πράγματα που σε άλλες περιόδους δεν θα είχαμε την ευκαιρία να τα προσφέρουμε σε καθημερινή βάση.
Το καλοκαίρι σηματοδοτεί για μικρούς και μεγάλους μια περίοδο ξενοιασιάς, ηρεμίας κα ξεκούρασης. Οι περισσότερες οικογένειες θα επιλέξουν το πότε, αλλά και σε ποιο περιβάλλον θέλουν να πάνε για να περάσουν «όμορφα» τις διακοπές τους. Σημαντικό είναι για την ψυχική προετοιμασία, την ωρίμανση των δεξιοτήτων, αλλά και την ψυχική συνοχή της οικογένειας, οι γονείς να επιδιώξουν να ενημερώσουν εγκαίρως τα παιδιά σχετικά με τον βασικό σχεδιασμό και, εν συνεχεία, να τα βοηθήσουν να εκφράσουν τις επιθυμίες τους, προκειμένου να σχεδιάσουν από κοινού τις λεπτομέρειες του «εγχειρήματος».
Τι προσφέρει το παιχνίδι:
- Αποτελεί θετική εμπειρία πάντα. Αυτή εκδηλώνεται από τα παιδιά με γέλια, φωνές κλπ.
- Η εμπλοκή στο παιχνίδι έχει πάντα νόημα. Τα παιδιά είναι απορροφημένα στο παιχνίδι τους, εξερευνούν, πειραματίζονται και δημιουργούν και έτσι αναπτύσσουν βασικές δεξιότητες όπως αντίληψη χώρου, προμαθηματικές έννοιες (μικρό ? μεγάλο κλπ).
- Το παιχνίδι τις περισσότερες φορές είναι συμβολικό. Τα παιδιά αντιμετωπίζουν και χειρίζονται τα αντικείμενα αλλά και τις καταστάσεις που δημιουργούν σαν κάτι διαφορετικό από αυτό που είναι: ένα τουβλάκι μπορεί να είναι τηλέφωνο, ένα αυτοκίνητο ή οτιδήποτε άλλο βάλει ο νους σας!
- Σαν δραστηριότητα η εμπλοκή σε παιχνίδια, θα πρέπει να λειτουργεί αυθόρμητα. Ένα παιδί ?φυσιολογικά- δεν χρειάζεται κίνητρο για να παίξει. Οι θετικές εμπειρίες και γνώσεις που αποκομίζει μέσα από την εμπλοκή του λειτουργούν σαν τον μεγαλύτερο ενισχυτή που θα μπορούσε ποτέ να έχει. Ένα ακόμα λιθαράκι στην αποκωδικοποίηση και κατανόηση του κόσμου. Το εσωτερικό συναίσθημα της εξερεύνησης και εξέλιξης που κάθε άνθρωπος έχει μέσα του από τη στιγμή που έρχεται στον κόσμο.
- Ο τρόπος που το παιδί παίζει και αλληλεπιδρά με τα παιχνίδια αλλά και άλλα παιδιά αλλάζει συνεχώς και περνά από πολλά στάδια. Τα παιδιά ενώ παίζουν προσαρμόζουν τον τρόπο που προσεγγίζουν το παιχνίδι, δοκιμάζουν νέες ιδέες ή κανόνες και πολλές φορές ολόκληρη η συμπεριφορά τους μπορεί να αλλάξει ώστε να δουν αντιδράσεις από το περιβάλλον και τους γονείς τους! Στην συνέχεια εξελίσσονται ακόμα περισσότερο βάζοντας καινούριες ιδέες πάνω σε όσες λειτουργούν για αυτά θετικά? κάπως έτσι θα έλεγε κανείς πως ολοκληρώνουν και την προσωπικότητά τους? εδραιώνουν συμπεριφορές και τις ανακαλούν όταν τις έχουν ανάγκη.
Εκπαίδευση σε κανόνες και όρια
Κατά την περίοδο των διακοπών, μικροί και μεγάλοι έχουν έντονη επιθυμία να περάσουν καλά και, συνήθως, για πολλούς ανθρώπους αυτή η ανάγκη συνδέεται με τη ρήξη των ορίων, τις υπερβάσεις και τις υπερβολές. Από την πλευρά των γονέων θα χρειαστεί να γίνει αντιληπτό ότι τα παιδιά δεν είναι πάντα τόσο ώριμα, ώστε να είναι σε θέση να κατανοούν επακριβώς τι τους συμβαίνει και αναλόγως να φροντίζουν τον εαυτό τους. Σε πολλές περιπτώσεις είναι δυνατόν να δείχνουν ότι περνούν καλά, αλλά στην πραγματικότητα να είναι για πολλή ώρα εκτεθειμένα σ’ ένα μεγάλο ή σε πολλά και έντονα ερεθίσματα, όπως στον ήλιο, στη ζέστη, στη θάλασσα κ.ά., τα οποία μπορεί να είναι ευχάριστα, αλλά συγχρόνως μπορεί γίνουν η αιτία για δυσαρέσκεια, γκρίνια, εκνευρισμό και κατάπτωση των δυνάμεών τους. Προς αποφυγήν αυτών των δυσάρεστων καταστάσεων, θα χρειαστεί οι ενήλικες να μυήσουν, να καθοδηγήσουν και να προστατεύσουν μεθοδικά τα παιδιά, αξιοποιώντας το πλαίσιο και εισάγοντας το βασικό αξίωμα πως «για όλα τα πράγματα υπάρχουν όρια, ακόμα κι γι’ αυτά που είναι πολύ ευχάριστα».
Σε περιπτώσεις που, ενδεχομένως, κάποια παιδιά δείξουν ανησυχία και δεν είναι έτοιμα να δοκιμάσουν κάτι καινούργιο, θα χρειαστεί να τους δώσουμε τον αναγκαίο χρόνο να προετοιμαστούν και ν’ αποφασίσουν, μέσω της πλαισίωσης που θα εμπεριέχει την αποδοχή, την ήρεμη αντιμετώπιση, την ψυχολογική ενθάρρυνση και την ενίσχυσή μας.
Οι καλοκαιρινές διακοπές, το παιχνίδι και η ανάπτυξη
Οι καλοκαιρινές διακοπές, με το πλήθος των ερεθισμάτων και των νέων εμπειριών που περιέχουν, μπορεί ν’ αποφέρουν σημαντικά οφέλη για την ανάπτυξη των παιδιών. Σχετικά με την εκπαίδευση και την καλλιέργεια του λόγου και των νοητικών λειτουργιών, σημαντικό είναι να μεταφέρουμε στα παιδιά τις πληροφορίες και τα εκπαιδευτικά σχόλια, μέσα από έναν καθημερινό και απλό λόγο: το καρπούζι είναι κόκκινο, τώρα είναι πρωί και θα φάμε πρωινό, η θάλασσα είναι αλμυρή, θα ξεπλυθούμε για να μην μας ενοχλεί το αλάτι κ.λπ. Σχετικά με τα παιχνίδια που ωφελούν την ανάπτυξη, την καλλιέργεια των αισθήσεων, την ωρίμανση της κινητικότητας και της κοινωνικοποίησης, σημαντικό είναι να διερευνήσουμε τους χώρους για τις δραστηριότητες των παιχνιδιών και να διασφαλίσουμε τις δυνατότητες για συνύπαρξη, γνωριμία και συναλλαγή με άλλα παιδιά.
? Το κολύμπι, τα παιχνίδια με το νερό και την άμμο, το τρέξιμο, το κρυφτό, το κυνηγητό, οι κούνιες, τα παιχνίδια με την μπάλα και το ποδήλατο μπορούν να προσφέρουν τις κατάλληλες ευκαιρίες για την καλλιέργεια των αισθήσεων, την ανάπτυξη της κινητικότητας, του νευρομυικού συντονισμού, των πολύπλευρων δεξιοτήτων, της έκφρασης, της ψυχαγωγίας, της κοινωνικοποίησης.
? Τα παιχνίδια με αντικείμενα της καθημερινής ζωής, τα κατσαρολικά, τα φρούτα, τα μανταλάκια και τ’ άλλα πράγματα του σπιτιού μπορεί να γίνουν για τα μικρά παιδιά σημαντικό υλικό και μέσο για την ευχαρίστηση, την εκπαίδευση και την ωρίμανσή τους.
? Τα παιχνίδια που σχετίζονται με επιτραπέζιο υλικό, όπως τα παζλ, τα τουβλάκια, οι ενσφηνώσεις, η πλαστελίνη, η ζωγραφική, οι κούκλες και άλλου τύπου συμβολικό υλικό, θεωρούμε ότι είναι σημαντικό να επιλέγονται από τα ίδια τα παιδιά και, κυρίως, να μην υποκαθιστούν ως επιλογές τα ομαδικά, εξωτερικά και παραδοσιακά παιχνίδια που περιέχουν κίνηση.
Τι πρέπει να ξέρετε για το παιχνίδι
- Σχετικά με το παιχνίδι, οι γονείς είναι σημαντικό να αποδεχτούν ότι για τα παιδιά σημαντικό είναι να μάθουν να παίζουν τόσο μόνα τους, όσο και με τ’ άλλα παιδιά.
- Μέσα από το παιχνίδι, τα παιδιά μαθαίνουν να αναγνωρίζουν, να επιλέγουν, να μοιράζονται το υλικό, τις εμπειρίες, να καλλιεργούν τα συναισθήματα, την κοινωνικότητα, τα συναισθήματα της συναλλαγής και δράσης με τον εαυτό τους και τους άλλους.
- Επιπλέον, θα χρειαστεί οι ενήλικες να κατανοήσουν ότι κάθε παιδί έχει τον δικό του, ψυχικό και συναισθηματικό, κόσμο, που μέσα από το παιχνίδι τού δίνεται η δυνατότητα να εξωτερικεύει τις ανάγκες, τις επιθυμίες, τα συναισθήματα και, παράλληλα, να ενσωματώνει τα νέα ερεθίσματα, τους κανόνες, τα όρια και όλα όσα το διακινούν συναισθηματικά και μπορεί ν’ αφορούν νέες καταστάσεις, νέες αποκαλύψεις για τον εαυτό, τους άλλους, τον κόσμο που τα περιβάλλει.
- Σε καμία περίπτωση δεν θεωρούμε πως είναι θεμιτό και αποδεκτό ν’ αναγκάζουμε τα παιδιά ν’ ασχοληθούν με κάτι που δεν τα ελκύει, ούτε να τ’ αφήνουμε να παίζουν για πολλή ώρα μόνα τους.
πηγές:www.ikidcenter.com,www.familylife.gr